τα φαινόμενα έλξης και άπωσης που παρατηρούνται, όταν κανείς τρίβει με στεγνά χέρια αβίαστα και ομαλά ένα γυάλινο σωλήνα. Ο σωλήνας τραβά μικρά σώματα, π.χ. κομμάτια χαρτιού, φωτίζει στο σκοτάδι και εκπέμπει φωτεινό σπινθήρα, αν πλησιάσει κανείς σε αυτόν το δά-χτυλό του. Αιτία των φαινομένων αυτών είναι η ηλεκτρική ύλη.