ο Θεός, ως δημιουργός του παντός. Κα­τά τους Καρτεσιανούς αυτός χορηγεί στα σώματα την κίνησή τους, θέτοντας εξ αρχής την κίνηση και διατηρώντας το μέτρο της, ώστε ούτε να αυξάνεται ούτε να μειώνεται. Σύμφωνα με τους Λεϊβνιτιανούς, η κίνηση ενυπάρχει ως έμφυτη δύναμη στα σώματα και μεταβαίνει από το ένα στο άλο κατά την φιλόσοφο του Καστελ-λέτ. Η καρτεσιανή άποψη, αν και θειότερη, αφαιρεί από τη φύση κάθε δύναμη, θεωρώντας ότι ο Θεός την πλούτισε με ποικίλες δυνάμεις και ιδιότητες. Η λεϊβνι-τιανή άποψη δεν εξηγεί πώς δημιουργείται στην ύλη η έμφυτη ροπή προς κίνηση και ηρεμία ή πώς το ένα σώμα διευθύνει τις δυνάμεις του άλου, όπως πίστευε η φιλόσοφος του Καστελέτ. Ίσως θα φιλοσοφούσε κανείς αληθέστερα αν δεχόταν ότι το σώμα φέρει εμφύτως την αρχή κινήσεως και ηρεμίας, για τις οποίες έχει αδια­φορία, λαμβάνοντας από τον ποιητή του κόσμου το ενεργεία κινείσθαι και ηρεμείν. Ο Θεός έδωσε κίνηση στα υλικά σώματα, θέτοντας σε κίνηση τα μεγάλα σώματα (τις ουράνιες σφαίρες). Αίτιο κίνησης είναι η βαρύτητα, που υπάρχει όχι μόνο στα ουράνια αλά και στα γήινα σώματα. Δυνάμεις υπεύθυνες της κίνησης υπάρχουν στις λογικές ψυχές των ανθρώπων και στις άλογες των ζώων. Αυτές θέτουν σε κίνηση τη λειτουργία των οργανισμών και των μελών τους. Ως αιτίες κίνησης λαμ­βάνονται η εφελκυστική και η μαγνητική, η ηλεκτρική και η ελαστική δύναμη, οι ενθεωρούμενες στα σώματα, το γαιώδες και το εξ ηλίου πυρ, τα κινούμενα σώματα που προσβάλουν τα ηρεμούντα ή τα κινούμενα που μεταδίδουν την κίνησή τους. Οποιοδήποτε και αν είναι το αίτιο της κίνησης, αυτή πάντοτε γίνεται σύμφωνα με τους άτρεπτους νόμους της φύσης, που πάντοτε διατηρούνται, παρά τις διάφορες φυσικές μεταβολές.