η επιστήμη που εκθέτει τις αρχές και τους κανόνες κατά τους οποίους ο άνθρωπος εκπαιδεύεται σωματικώς και ψυχικώς ενώ ακόμη βρίσκεται σην παιδική του ηλικία, ώστε να γίνει αγαθός άνθρωπος και αγαθός πολίτης. Είναι χωριστή φιλοσοφική επιστήμη, επειδή έχει χωριστό από τις άλες επιστήμες αντικείμενο και χωριστό σκοπό, στοιχεία από τα οποία συγκροτείται ο διακριτικός της χαρακτήρας. Αλά είναι εφηρμοσμένη επιστήμη, επειδή εφαρ­μόζονται σ’ αυτήν οι αρχές της καθαράς και μάλιστα της πρακτικής φιλοσοφίας, που αναφέρονται στο εμπειρικό αντικείμενο του εις παιδαγωγίαν διδομένου παιδός. Κατασκευάζει αυτή επιστημονικώς την εκτέλεση όσων απαιτούνται για να επιτύ­χει η αγωγή τον κύριο σκοπό της. Στην επιστήμη αυτή μπορούν να εξετασθούν οι έμφυτες διαθέσεις του παιδιού, οι οποίες πρόκειται δι’ αυτής να αναπτυχθούν και να παρουσιαστεί ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να τις αναπτύξει η διδασκαλία και η άσκηση. Για το λόγο αυτό διαιρείται σε δύο μέρη, το καθαρό, Κυρίως Παιδαγωγική και το εφηρμοσμένο, Διδακτική και Μεθοδική. Η αναγκαιοτάτη αυτή επιστήμη καλιεργείται σήμερα επιμελέστατα σε ολόκληρη την Ευρώπην. Σε όλα σχεδόν τα πανεπιστήμια της Γερμανίας υπάρχει χωριστή καθέδρα αυτού του μαθήματος.