αυτός που αγοράζει ποσότητα πραγ­ματειών (εμπορευμάτων) που προήλθαν από τη φύση ή είναι αποτέλεσμα της φιλοπονίας των ανθρώπων, όχι για να τις χρησιμοποιήσει ο ίδιος, αλά με σκο­πό να τις πουλήσει ξανά με κέρδος. Το εμπόριο αυτό ονομάζεται οικείον εμπόριον. Οι πραγματευτές διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες: αυτούς που κάνουν μόνο ένα είδος εμπορίου, αυτούς που συμμετέχουν σε κάθε εμπορικό έργο και το ενεργούν με δική τους φροντίδα και σε όσους είναι ικανοί να δίνουν συμβουλή για το κοινό καλό του εμπορίου. Οι γνώσεις που πρέπει να έχει ένας πραγματευτής είναι: 1) οι απαραιτήτως αναγκαίες: (α) προπαρακευαστικές, όπως γράψιμο, λογαριασμοί, γνώση της μητρικής γλώσσας, (β) οι κυρίως εμπορικές, όπως γνώση πραγματειών, εμπορική πράξη, τέχνη καταστίχων, 2) επιστήμες που διαμορφώνουν τον τέλειο πραγματευτή: (α) προπαρασκευαστικές, όπως γεωγραφία, πολιτική νέα ιστορία εμπορευομένων εθνών, ιστορία εμπορίου, ξένες διάλεκτοι, (β) γνώσεις που απαι­τούνται για ιδιωτικές υποθέσεις, όπως γνώση της εντελούς εμπορικής επιστήμης, των νομισμάτων, τεχνουργείων και εργοχείρων, των μέτρων και σταθμών, των εμπορικών νόμων, ντόπιων και ξένων.