η επιστήμη που πραγ­ματεύεται τα περί του κόσμου, διαφοροποιούμενη ωστόσο από την κοσμογραφία (κοσμογονία). Λαμβάνοντας το παν ως αρμονικό σύνολο μερών, την κίνηση και αρμονία των οποίων εξασφαλίζει ένα ον ανώτερο, η κοσμολογία επιδιώκει να γνω­ρίσει τους νόμους που διέπουν τα μέρη του παντός και τις αιτίες των αισθητών αποτελέσματων του φυσικού κόσμου, που παραμένουν άγνωστες. Πραγματείες κοσμολογίας εξέδωσαν οι Ουόλφιος, Μαουπερτούιος, Λεϊβνίτιος.