Βιογραφίες

Παλαιολόγος Γρηγόριος [τέλη 18ου αι., Κωνσταντινούπολη - πρώτο μισό 19ου αι., (;)]

Ο Γρηγόριος Παλαιολόγος ανέπτυξε συγγραφική δραστηριότητα με πρωτότυπα κείμενα και μεταφράσεις φιλολογικού και, κυρίως, αγρονομικού περιεχομένου. Διετέλεσε διευθυντής του Πρότυπου Αγροκηπίου στην Τίρυνθα επί κυβερνήσεως Καποδίστρια, περίοδος κατά την οποία επιχείρησε να εκσυγχρονίσει τις μεθόδους γεωργικής καλλιέργειας στον ελλαδικό χώρο.

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη προς τα τέλη του 18ου αιώνα. Ο πατέρας του ήταν επιτετραμμένος του οσποδάρου της Βλαχίας στην Πόλη. Σπούδασε αρχικά στην Πατριαρχική Σχολή  και κατόπιν στο Παρίσι και το Λονδίνο. [ΜΕΕ, 1926: 428]

Το 1824 βρίσκεται στην Αγγλία με σκοπό να εξασφαλίσει την μεσολάβηση της αγγλικής κυβέρνησης, ώστε να του επιστραφούν τα κτήματά του στη Βλαχία. Έτσι, θα του δινόταν η δυνατότητα να εξασφαλίσει τους απαιτούμενους οικονομικούς πόρους προκειμένου να παρακολουθήσει μαθήματα πολιτικής επιστήμης και να τελειοποιήσει τις γνώσεις του της αγγλικής γλώσσας. Τις προθέσεις του αυτές ανακοινώνει με επιστολές του της 14ης και 26ης Νοεμβρίου 1824 προς τον γραμματέα του Φιλελληνικού Κομιτάτου του Λονδίνου John Bowring. [Χατζηιωάννου, 1984: 249]

Μετά την ατυχή έκβαση των σχεδίων του αναχωρεί από την αγγλική πρωτεύουσα με προορισμό το Cambrigde, όπου σκόπευε να καλύψει τα έξοδά του παραδίδοντας μαθήματα νεοελληνικής γλώσσας σε φοιτητές. Η περιορισμένη, όμως, ζήτηση για εκμάθηση ελληνικών αυξάνει τα οικονομικά του προβλήματα και τον ωθεί να μεταφράσει στα αγγλικά την τραγωδία του Ν. Πίκολου Ο θάνατος του Δημοσθένους. Για την έκδοση του έργου συνέδραμαν -μεταξύ άλλων φιλελλήνων- ο πανεπιστημιακός T.S. Hyghes, ο καθηγητής της βοτανολογίας J.S. Henslow και ο καθηγητής της γεωλογίας A. Sedgwick. Αυτές του οι γνωριμίες ίσως να συνέβαλαν καθοριστικά στην μετέπειτα στροφή του Παλαιολόγου προς τις αγρονομικές σπουδές [Χατζηιωάννου, 1984: 249]. Το παραπάνω θεατρικό κείμενο, που κυκλοφόρησε τελικά το 1824, περιλάμβανε συν τοις άλλοις και μια προσφώνηση προς τον φιλέλληνα αναγνώστη, καθώς και ένα θούριο στο τέλος της μετάφρασης ως δείγμα της νεοελληνικής ποίησης.

Το 1828 και έπειτα από πρόσκληση του Ι. Καποδίστρια αναλαμβάνει την διεύθυνση των 'Εθνικών Κτημάτων' και του 'Πρότυπου Αγροκηπίου' στην Τίρυνθα. Κατά τη διάρκεια της εκεί παρουσίας του εισάγει για τη βελτίωση της αγροτικής καλλιέργειας άροτρα και άλλα γεωργικά εργαλεία νέου τύπου [ΜΕΕ, 1926: 428]. Ο Γ. Παλαιολόγος, παράλληλα με τα γεωπονικά και φιλολογικά του ενδιαφέροντα, υπήρξε και αντεπιστέλλον μέλος της 'Γεωργικής και Φυτοκομικής Εταιρείας'. [Γκίνη-Μέξα, 1939: 268]

Γνώστης της αγγλικής και της γαλλικής γλώσσας συνέγραψε πρωτότυπα κείμενα και μεταφράσεις. Είναι ο συντάκτης του έργουEsquisses des moeurs tureques au 19ème siècle, που εκδόθηκε στο Παρίσι το 1827 και δύο χρόνια αργότερα στο Άμστερνταμ. Από τα υπόλοιπα συγγράμματά του αναφέρουμε ενδεικτικά το Ερμηνεία της καλλιέργειας του γεωμήλου και των ωφελιμωτέρων αυτού χρήσεων, το Περί καλλιέργειας και παρασκευής της καννάβεως και το Ερμηνεία περί ανατροφής του μεταξοσκώληκος και καλλιεργείας της μορέας.[ΜΕΕ, 1926: 428] 

Εργογραφία


  • Τhe death of DemosthenesCambridge, 1824
  • Esquisses des moeurs tureques au 19ème siècle, Παρίσι, 1827
  • Ερμηνεία της καλλιεργείας του γεωμήλου, Παρίσι, 1828
  • Schetsen der Turkscke zeden in de XIX eeuw, Άμστερνταμ, 1829
  • Γεωργική και οικιακή οικονομία, Ναύπλιο, 1833
  • Περί καλλιεργείας και παρασκευής της καννάβεως, Αθήνα, 1836
  • Περί αμπελουργίας και οινοποιίας, Αθήνα, 1836
  • Ερμηνεία περί ανατροφής του μεταξοσκώληκος και καλλιεργείας της μωρέας, Αθήνα, 1838
  • Ο πολυπαθής, 1839
  • Ο ζωγράφος, Κωνσταντινούπολη, 1842
  • Επιστολάριον, Αθήνα, 1843
  • Περί γαλακτουργίας και τυροποιίας, Αθήνα, 1879
  • Περί καλλιεργείας της ονοβρυχίδος
  • Περί καλλιεργείας της καστανέας
  • Γεωργική Οικονομία
  • Τριπτόλεμος
Ε. ΑΜΥΓΔΑΛΑΚΗ 
Α. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ


 

Ενδεικτική Βιβλιογραφία


  • Αγγέλου Α., (1989), Γρηγόριος Παλαιολόγος, ‘Ο πολυπαθής’, Αθήνα.
  • Γκίνη-Μεξά, (1939), Ελληνική Βιβλιογραφία (1800-1863), τ. Α΄, Αθήνα.
  • [ΜΕΕ=] Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, (1926), 2η έκδοση, τ. 19, Αθήνα.
  • Χατζηιωάννου Μ.,(1984) ''‘Ο θάνατος του Δημοσθένους’ του Ν.Σ. Πίκκολου και ο Γρ. Παλαιολόγος'', Μνήμων, τ. 9, σ. 247-254.