ΕπεξεργασίαEdit

Σχολές του Γένους

Σχολή Ζαγοράς
Ζαγορά
1712
Η σχολή κλείνει κατά τη διάρκεια της επανάστασης και η διδασκαλία επαναλαμβάνεται μετά την αποκατάσταση των πραγμάτων, ίσως μετα το 1830.
(1) (2) Φώτιος, 1729-1745 [Τ.Ε.,Α΄,201], [Δ. Τσοποτού, Γη και Γεωργοί, Βόλος, 1912, σ.164] Κωνσταντίνος (ο Λογιώτατος), 1745-1770 Αθανάσιος Ρόδιος, ιερομόναχος [Τ.Ε.,Α΄,201], [Α. Νικαρούση, ο Ρήγας και η σχολή Ζαγοράς, εν ΔΙΕΕ (Ν.Σ.) 1929, σ.14], [Κ. Σάθα, ΜΒ,Γ΄, σ.λσς΄] Ραφαήλ Γεώργιος Ζαγοραίος Νεόφυτος Ρόδιος, ιερομόναχος, 8/4/1777 – Νικόλαος Ιωάννου Κασσαβέτης, 1/11/1777 – , [Τ.Ε.,Α΄,202], [ΘΧ, ΑΘ.1930, σ.121-8], αυτός υπογράφει ως μάρτυρας στις 1/4/1795 [ΕΦ.1932, σ.626]. Ιωάννης Παπαλεξάνδρου Χουνής [Τ.Ε.,Α΄,202], [Χειρογρ.1088, Εθνικής Βιβλιοθήκης], τον συναντούμε ως μάρτυρα στις 1/7/1795 [Τ.Ε.,Α΄,203], [ΕΦ.1932, σ.628]. Δημήτριος Τσελίκογλου (εκ Δημητριάδος) Αντώνιος Οικονόμου Κασσαβέτης Επιφάνιος Δημητριάδης (εκ Σκιάθου) Μιλτιάδης Αγαθόνικος ο Θεσσαλονικεύς, πριν το 1821 (6/10/1820 διδάσκει εδώ) [Τ.Ε.,Α΄,284]
Πατριάρχης Καλλίνικος Δ΄, υπό Ραφαήλ(3) [Τ.Ε.,Α΄,202], [ΠΠ.648] Γρηγόριος Κωνσταντάς, υπό Ν. Ι. Κασσαβέτη Ρήγας Βελεστινλής (Φερραίος), υπό Ν. Ι. Κασσαβέτη Πατριάρχης Προκόπιος Γρηγόριος, μητροπολίτης Δημητριάδος Ο Σκοπέλου Ματθαίος Οι αδελφοί Ευστάθιος και Γεώργιος Λάπαται Κωνσταντίνος Μαυρίκιος (ίσως το κοσμικό όνομα του Καλλίνικου) [Τ.Ε.,Α΄,205], [ΝΕ. ΙΒ΄, σ.217] Αντώνιος Ζαγοραίος Ευστάθιος ο Βεστιάριος Δανιήλ Φιλιππίδης Άνθιμος Γαζής Νικόλαος Κασσαβέτης Αντώνιος Κασσαβέτης Ιωάννης Κασσαβέτης Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης, 1753 Γεώργιος Γκίκας Κωνσταντίνος Καλαφάτης Δημήτριος Γεωργίου Κωνσταντίνος Ξυπόλυτος ή Μαυρίκιος Αλέξανδρος
Ο ηγεμόνας Ιωάννης Κωνσταντίνος Μουρούζης, με χρυσόβουλο που εκδόθηκε κατά το Σεπτέμβριο του 1782, αφιέρωσε στη σχολή 250 γρόσια ετησίως από το τελωνείο [Τ.Ε.,Α΄,203]. Οι αδελφοί Ευστάθιος και Γεώργιος Λάπαται, άρχοντες στο Βουκουρέστι, μετά από παράκληση του πρώην πατριάρχη Καλλίνικου Δ΄, αφιέρωσαν στη σχολή 3000 γρόσια την 15/8/1788 και 1500 γρόσια την 16/8/1804 [Τ.Ε.,Α΄,203]. Ο Μωϋσέως Δημητριάδης Κρήτσκης, πλούσιος έμπορος στη Ρωσία, με διαθήκη του της 9/6/1817 δώρισε στη σχολή 60000 ρούβλια [Τ.Ε.,Α΄,206-207]. Ο Ιωάννης Πρίγγος, έμπορος στο Άμστερνταμ, το 1769 δώρισε στη σχολή 3000 γρόσια, το 1776 άλλα 1500 και το Μάιο του 1776 δάνεισε 4500 γρόσια. Επίσης από το 1762 έστειλε βιβλία για τη σχολή [Τ.Ε.,Α΄,204-5]
Αρχικά η σχολή βρισκόταν δίπλα από το ναό του Σωτήρος [Τ.Ε.,Α΄,201]. Το κτίριο της σχολής και της βιβλιοθήκης χτίστηκε το 1777 και αποπερατώθηκε στις 20 Μαΐου στη συνοικία δίπλα από το ναό του Προδρόμου, κυρίως χάρη στη δωρεά του Ιωάννη Πρίγγου. Υπέστη σημαντικές ζημιές από τους Τούρκους και το κτίριο της βιβλιοθήκης κατεδαφίστηκε το 1886. [Τ.Ε.,Α΄,204-5]
(1) Σύμφωνα με τους Παρανίκα [σχεδίασμα, σ.87], Θ. Χ. Φλαδελφέα [ΕΠ Ε΄1901, σ.195] και Σάθα [ΜΒ Γ΄, σ.536] πρώτος διδάσκαλος της σχολής ήταν ο Ζαχαρίας. Ο Ευαγγελίδης δεν είναι βέβαιος για την υπαρξή του, ενώ αν υπήρξε Ζαχαρίας διδάσκαλος στη Ζαγορά, δεν θα πρέπει να συγχέεται με τον Ζαχαρία Παπαστέλιου (γένους Παπαγιανουλαίων). Επιπλέον, παρά το γεγόνος ότι ο Ευαγγελίδης πιστεύει ότι υπήρχαν δύο Ζαχαρίες μοναχοί και διδάσκαλοι στο Πήλιο (Ζαχαρίας Παπαστέλιου και Ζαχαρίας Πανταζής) δεν ξεκαθαρίζει απόλυτα την πορεία τους, αλλά και το αν κάποιος από αυτούς δίδαξε στη Ζαγορά. [Τ.Ε.,Α΄,201,207,212,213,215] (2) Στο Ν. Μάγνητα, περιήγησις ή τοπογραφία Θεσσαλίας, Αθ.1880, σ.89, αναφέρεται διαφορετική χρονολογική σειρα των διδασκάλων [Τ.Ε.,Α΄,206] (3) Ο Καλλίνικος ανήλθετο στο θρόνο του το 1757, επομένως ο Ραφαήλ φαίνεται πως δίδαξε και νωρίτερα, άγνωστο όμως πότε [Τ.Ε.,Α΄,202]
(1) Στο [Ν.Ε. ΙΒ΄ 206εξ] υπάρχει σιγίλλιο του Καλλίνικου Δ΄ περί προικοδοτήσεως του σχολείου [Τ.Ε.,Α΄,205]

Για να αντλήσετε όλη την περιεχόμενη πληροφορία της βάσης δεδομένων δείτε τις βραχυγραφίες.