ΕπεξεργασίαEdit

Λεξικόν

άνθρωπος

από όλα τα ζώα περιγράφεται με πολούς τρόπους ως το ευγενέστερο. Κατά τον Πλάτωνα ο άνθρωπος είναι ζώον άπτερον, δίπουν πλα-τυώνυχον, το μόνο από τα λοιπά ζώα που είναι δεκτικό έλογης γνώσης. Ο άνθρω­πος είναι παίγνιο των θεών. Κατά τον Αριστοτέλη ο άνθρωπος είναι ζώον φύσει πολιτικόν. Ο άνθρωπος είναι υπόδειγμα ασθενείας, καιρού λάφυρο, τύχης παίγνιο, εικόνα μεταπτώσεως, φθόνου και συμφοράς πλάστιγξ και κατά το υπόλοιπο φλέγ­μα και χολή. Κατά τον Τιμοκλέοντα ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως ζώο επίπονο. Κατά τους Ακαδημικούς ο άνθρωπος είναι μικρός κόσμος, επίλογος και σύνοψις του μεγάλου κόσμου, θεός θνητός, τεχνούργημα ένδοξο θαυμασίου φύσεως, δένδρο ανωσκελές, πρωτεύς, στον οποίο είναι δυνατό να γίνονται τα πάντα. Κατά τον ορι­σμό του Ηρακλείτου ο άνθρωπος είναι ρυθμός των όντων. Κατά το Σπεύσιππο ο άνθρωπος είναι ζώο άπτερο, δίπουν, πλατυώνυχον. Κατά το Λούκκιο ο άνθρωπος είναι ζώο έξοχο εν γη υπάρχον. Κατά τον Πορφύριο είναι ζώο λογικό θνητό. Κατά τον Ερμή Τρισμέγιστο άνθρωπος είναι παν κτίσμα εκ θεού και νοός συγκείμενον, θείου σώματος κόσμος, των θειών έργων γεννηθείς θεωρητής, του κόσμου γονή, ζώο θείο, θεός θνητός, του θεού καταληπτικός, φαντασία και άκρον ανάπλασμα. Σύμφωνα με τους όρους του Γαληνού, ο άνθρωπος είναι ζώο λογικό, θνητό, δεκτικό γνώσης. Κατά τον Αθανάσιο Αλεξανδρείας ο άνθρωπος είναι ουσία που συνίσταται εκ ψυχής και σαρκός και λόγου και αίματος και στοιχείων κ.α. Κατά το Γρηγό-ριο το Θεολόγο, ο άνθρωπος είναι πλάσμα και εικόνα του Θεού. Μικτός επόπτης της ορατής κτίσεως, μύστης της νοουμένης, βασιλεύς επί γης και βασιλευόμενος άνωθεν, επίγειος και ουράνιος, πρόσκαιρος και αθάνατος, ορατός και νοούμενος, ενδιάμεσος μεταξύ μεγέθους και ταπεινότητος, ο αυτός από πνεύμα και σάρκα, πνεύμα λόγω της χάρης, σάρκα λόγω της έπαρσης. Κατά το Βασίλειο το Μέγα, ο άνθρωπος είναι δημιούργημα του Θεού λογικό, κατ’ εικόνα του κτήσαντος αυτό. Κατ’ εικόνα Θεού είναι το λογικό, καθ’ ομοίωσιν, η αναλαβή της χρηστότητος. Κατά το Γρηγόριον Νύσσης, ο άνθρωπος είναι μικρός κόσμος, ο οποίος πάντα έχει μέσα του τα χαρακτηριστικά του μεγάλου κόσμου.

123-127