σώματα τα οποία διεγείρουν το ψύ­χος, αποκρούοντας το πυρ που ενυπάρχει στο εσωτερικό των σωμάτων, κάνοντας τα μερίδιά τους ή να ηρεμούν ή να κινούνται ταχύτερα. Τέτοια δημιουργούνται αν αναμιχθεί ύδωρ με αλκαλικά άλατα, με νίτρο, με το καλούμενο πολύχρηστο άλας, με βιτριόλιο και άλας πέτρας, άλας θαλάσσιο και στυπτηρία και προ πάντων με άλας αμμωνιακό.Όμοίως αν στο χιόνι ή σε αποξύσματα πάγου αναμιχθούν όλα τα παραπάνω ή άλας ταρτάρου, τέφραι Clavellatae, βόραξ, άλας Γλαουβέρου, τίτανος ζων (σε φυσική κατάσταση), κ.λπ. σύμφωνα με τα πειράματα των Ρεαουμουρίου και Νολέτου. Επίσης ψύχος διεγείρεται, αν σε χιόνι ή παγετό χυθεί πνεύμα οίνου, πνεύμα άλατος θαλασσίου, πνεύμα βιτριολίου, όξους, πνεύμα άλατος αμμωνιακού, πνεύμα ούρου, πνεύμα νίτρου και μάλιστα τότε η πτώση της θερμοκρασίας είναι τόσο έντονη, που ξεκινά η διαδικασία κρυστάλωσης. Αν όξος ή πνεύμα όξους ή ομ-φάκειον υγρόν (από άγουρα σταφύλια) ή από μηδικά μήλα (πορτοκάλια), αναμιχθεί με καθαρό πτήσιμο άλκαλ, όπως το πτήσιμον άλας του ανθρωπίνου αίματος ή των ούρων, δημιουργείται ανάζεση και εμφανίζεται ψυχρότητα, όπως ακριβώς περιγρά­φει στα πειράματά του ο Σλάριος και μετά από αυτόν και πολοί άλοι χημικοί.