ΕπεξεργασίαEdit

Λεξικόν

ήλιος

σύμφωνα με τους περισσότερους παλαιούς αλά και τους νεότερους φιλοσόφους η φύση του ηλίου είναι πυρώδης. Ο Αναξίμανδρος θεωρού­σε την αψίδα του ηλίου πλήρη πυρός. Ο Ξενοφάνης νέφος πεπυρωμένον εκ πυριδί-ων συνηθροισμένων. Οι Στωικοί άναμμα νοερόν εκ θαλάττης. Ο Πλάτων θεωρούσε ότι αποτελείται κυρίως από πυρ. Οι Αναξαγόρας, Δημόκριτος και Μητρόδωρος τον χαρακτήριζαν ως μύδρον ή πέτρον διάπυρον, ο Εμπεδοκλής πυρός μέγαν όγκον. Ο Πυθαγόρας τοποθετώντας τον ήλιο ως κέντρο στο μέσο του παντός, δίδασκε ότι το πυρ βρίσκεται στο μέσο του κόσμου. Αναμφισβήτητη καθιστούν την άποψη τα ιερά γράμματα, που αναφέρονται στην ενέργεια και δραστικότητα του ηλίου. Συνάδει δε στη μαρτυρία η πείρα, όπως αναφέρουν οι Ουόλφιος και Ουγένιος. Στο δίσκο του ηλίου παρατηρούνται κάποιες φορές μελανές κηλίδες, κατά τους Γαλιλαίο, Σχεϊνέρο, Κασσίνο, Εβέλιο, δελα Ίριο, των οποίων το μέγεθος και σχή­μα ποικίλει και οι οποίες εμφανίζονται και εξαφανίζονται, άλες επανερχόμενες μετά περίοδο 27 ημερών, άλες διασκορπιζόμενες λίγες μέρες μετά την εμφάνισή τους. Αυτές συστέλονται στο χείλος του Ηλίου και εξαπλώνονται προς το μέσον. Είναι άμοιρες παραλάξεως, κινούνται δε γύρω από τον ήλιο, από δυσμών προς ανατολάς. Δίπλα στις κηλίδες αυτές παρατηρούνται και κάποιες που μοιάζουν με λαμπάδες. Για τις κηλίδες αυτές διατυπώνονται πολές απόψεις: ότι εμφανίζονται στην επιφάνεια του ηλίου, όπως ισχυρίζονται οι Κεϊλος, Νεύτων ή ότι είναι σώματα στερεά και σκληρά, σαν πλανήτες περιφερόμενα γύρω από τον ήλιο. Πιθανότερο οι κηλίδες αυτές να είναι αναθυμιάσεις που αναδύονται από την κάμινο του ουρανίου πυρός και καθώς συμπυκνώνονται στην επιφάνειά του, εμείς τις βλέπουμε με τη μορφή σπίλων, σύμφωνα με τις απόψεις του Γασσένδους και Κεπλέρου. Στον ήλιο απονέμονται τρεις κινήσεις: η ημερησία, από ανατολών εις δυσμάς, η περιοδική, από δυσμών προς ανατολάς υπό την εκλειπτικήν και η κατά περιστρόμβησιν, κατά την οποία ο Ήλιος περιστρέφεται συνεχώς περί τον ίδιον άξονα.

79-83