ΕπεξεργασίαEdit

Λεξικόν

υπόθεσις Βιλδ περί μορφώσεως κόσμου

ο κυρ Βιλδ, Γενεράλ καπιτανός των μεταλουργείων της επικρατείας της Μπέρναςεις ένα σοφώτατον Σύγραμμα “Περί των ορέων της Τοπαρχίας Αίγλε”, κάνοντας λόγο για το σχημα­τισμό των ορέων, προτείνει τις παρατηρήσεις των στρωμάτων από θαλάσσια κο­χύλια που βρήκε πάνω στα βουνά DentdesMorcles, DentduMidi, Meuvran, Diablerets, κ.λπ σε ύψος περισσότερο από 8 000 πόδια από την επιφάνεια της θαλάσσης. Και επειδή θεωρεί ακατάληπτο να υπήρξε εκεί πάνω θάλασσα, νομί­ζει ότι η φλούδα της γης είχε κατ’ αρχήν από κάτω της ύδατα και ότι το πυρ ή το ηλεκτρικό ρευστό ή εκείνο το οποιοδήποτε άλο ον που συνηθίζει να προξενεί σεισμούς, ανασήκωσε λίγο λίγο τα στρώματα από τα οποία ήταν συγκροτημένη η επιφάνεια της γης και με τον τρόπο αυτό σχηματίσθηκαν τα βουνά. Και επειδή στην πρώτη αυτή στρωματοποίηση ο γρανίτης ως βαρύτερος ήταν πιο κάτω από όλα, κατά φυσικό λόγο με την ανύψωση έπρεπε να μείνει στο ανώτερο μέρος, επει­δή τα ελαφρότερα στρώματα που ήταν πάνω σε αυτό έπρεπε να πέσουν πλάγια και να λάβουν έπειτα εκείνες τις κατά το μάλον ή ήττον κάθετες θέσεις τους. Για την ύπαρξη των κογχυλιωδών στρωμάτων στα ανώτατα σημεία των ορέων αναφέρει ότι τα στρώματα αυτά που ήταν πάνω στο γρανίτη δεν έπεσαν παντού και όλα στις πλευρές των νέων βουνών, αλά μερικά διατηρήθηκαν στις κορυφές. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όλα τα βουνά έγιναν από την ίδια αρχή. Έτσι υποθέτει ότι κάποια έγιναν από τα νερά τα οποία τρέχοντας έσκαψαν τις κοιλάδες και διαίρεσαν τις ράχες που είχε ανασηκώσει το πυρ.

275-276