όρη φοβερά στην ακοή και τρο­μερά στην όραση. Βρίσκονται διασκορπισμένα σε όλη τη γη και σχεδόν πάντοτε σε νησιά ή πλησίον της θαλάσσης. Έχουν το σχήμα κώνου με τη βάση προς τη γη και την κορυφή προς τον ουρανό. Στην κορυφή τους υπάρχει ένα χάσμα από το οποίο εκπνέει μόνο καπνός, όταν το ηφαίστειο ηρεμεί. Όταν όμως αρχίζει η δράση του, εντονότατοι κτύποι και τρομακτικές βροντές σείουν όλο το βουνό και μαζί μ’ αυτό και την γύρω περιοχή. Η φλόγα του μπορεί να φωτίσει μακριά τους γειτονι­κούς τόπους, ενώ από το χάσμα εκτινάσσονται πυρωμένη στάχτη και λίθοι, κάπο­τε και ψάρια, ώστε η μέρα να μεταβάλεται σε νύχτα και η νύχτα σε μέρα. Από το χάσμα αυτό εξέρχεται μια υπέρμετρος ρευστή πυρώδης ύλη, η λάβα, που καταρρέει ως πύρινος ποταμός, καλύπτοντας πεδιάδες, δρόμους και οικοδομές. Φοβερότεροι κρατήρες είναι της Νότιας Αμερικής, ο καλούμενος Γη του Πυρός, ο Έλκας της Ισλανδίας, η Αίτνη της Σικελίας, το Βεζούβιον.