σύμφωνα με αυτή οι γρανιτώδεις, σχιστώδεις, τιτανώδεις και λοιπές ουσίες σχηματίσθηκαν όλες κάτω από το νερό. Η δοξασία του κυρ-Σωσσούρη και Λουκ ότι οι πρωτεύοντες γρανίτες είναι στρωματοποιημένοι δεν γίνεται δεκτή. Ο Μεθερίας θεωρεί ότι αυτοί είναι πρωτότυποι όγκοι και εξηγεί τη γένεσή τους με την επισσώρευση των κρυ­σταλώσεων από τις οποίες ισχυρίζεται ότι πολές εξ αρχής αυξήθηκαν τόσο, που οι κορυφές των γρανιτωδών ορέων αναπήδησαν έξω από το νερό, από τότε ακόμη που η γήινη σφαίρα ήταν όλη σκεπασμένη από αυτό. Οι σχιστώδεις και τιτανώδεις στρωματοποιήσεις έγιναν από χειμάρους με τον εξής τρόπο. Ο Μεθερίας παρα­τηρεί, όπως και ο Πίνης, ότι η ύψωση του ισημερινού δείχνει ότι η γη είχε στην αρχή μια περιστροφική κίνηση ταχύτερη από αυτή που έχει τώρα. Η κίνηση αυτή ανάγκασε τα νερά να τρέξουν προς τον ισημερινό και να αφήσουν τις πολικές γαίες ξηρές. Τα νερά άφησαν στον ισημερινό τις ύλες που περιείχαν αναλυμένες και από αυτές συγκροτήθηκαν τα όρη των τροπικών και της διακεκαυμένης ζώνης. καθώς η κίνηση αυτή λιγόστευε, τα νερά έτρεξαν πάλι προς τους πόλους και παρασύ­ροντας μαζί τους μέρος από τις ύλες που συγκέντρωσαν στη διακεκαυμένη ζώνη, τις άφησαν στις εύκρατες και κατεψυγμένες ζώνες. Αυτό έδωσε αρχή για τα εκεί ευρισκόμενα όρη. Κατά την περιστροφική κίνηση της γης, η οποία αυξήθηκε και μειώθηκε και από τις μεταβολές αυτές γεννήθηκαν νέες μετακομίσεις και αποθέσεις υλικών και προκλήθηκε το ανώμαλο του εδάφους στα παρόντα βουνά. Τα νερά που αρχικά σκέπαζαν τη γη τραβήχτηκαν στα υπόγεια σπήλαια. Η ύπαρξη κοκ-κάλων ελεφάντων, ρινοκέρων, ιπποποτάμων και άλων ζώων των θερμών χωρών, που τώρα βρίσκονται στις κατεψυγμένες ζώνες, ερμηνεύεται ως εξής: Ο άξων της γης παλαιότερα ήταν παράληλος με την εκλειπτική και στις πολικές γωνίες επι­κρατούσε μια συνεχής ημέρα και στις εύκρατες μια νύκτα ίση με την ημέρα, οπότε κυριαρχούσε πάντοτε άνοιξη, έτσι ώστε τα ζώα μπόρεσαν να συνηθίσουν εκεί.